Một ngày thu hoạch sâm Ngọc Linh

Sau khi trồng từ 3 – 4 năm, sâm Ngọc Linh bắt đầu cho quả và hạt. Hạt giống của cây được lựa chọn và bảo quản kỹ lưỡng để phục vụ cho mùa ươm năm sau.

Cuối tháng 7 đến tháng 10 hàng năm, những cây sâm Ngọc Linh đủ tuổi sẽ đơm hoa, kết quả và cho hạt. Tại huyện Tu Mơ Rông (Kon Tum), 6 xã trên địa bàn, 20 thôn cùng hơn 500 hộ dân nơi đây đều háo hức cho những ngày đặc biệt này.

Quả sâm Ngọc Linh khá đặc biệt, chúng thường mọc tập trung ở trung tâm tán lá, sau hai tháng bắt đầu chuyển từ màu xanh đến xanh thẫm, vàng lục, khi chín ngả màu đỏ. Mỗi cây sâm Ngọc Linh có 10-30 quả, trong đó mỗi quả chứa một hoặc hai hạt. Tuy nhiên, cũng sẽ có những quả bị lép.

Những quả sâm có hạt chín, căng sẽ được thu hoạch trước, hạt xanh thì để lại cho lần thu hoạch sau. Sau mỗi vụ thu hoạch hạt, người Xơ Đăng thường tách bỏ phần vỏ hạt, lá và thân để đun nước uống.

Hạt sâm Ngọc Linh khi chín có màu đỏ tươi hơi pha sắc cam, trên đầu hạt có đốm đen. Đây là đặc điểm quan trọng để nhận dạng và phân biệt củ sâm Ngọc Linh với củ tam thất ở các tỉnh phía Bắc.

Cách chọn giống và lấy giống sâm Ngọc Linh

Để đảm bảo được giống sâm tốt nhất, bà con dân tộc nơi đây đã có những cách làm riêng và đã đi vào đời sống hàng chục năm qua. Giống sâm được lấy từ hạt cây mẹ, tức là khi cây sâm Ngọc Linh mẹ ra hoa, giống có sự chọn lọc nhất định để chất lượng hạt giống được đảm bảo.

Thứ nhất cây sâm mẹ cho quả, hạt giống cần thiết là cây sâm 4 năm tuổi trở lên. Thứ hai, cây sâm mẹ không bị sâu bệnh, không bị tổn thương cơ giới hoặc các tổn thương khác. Thứ ba, cây sâm mẹ cần có biểu hiện tiêu biểu của giống và cũng cần có những chăm sóc đặc biệt như: chế độ phân bón, tưới nước, chế độ ánh sáng.

Hạt giống của cây sâm mẹ phải đạt độ chín đủ, tức là khi quả có màu đỏ tươi và xuất hiện chấm đen ở đầu (phần lớn quả có chấm đen) mới được gọi là chín. Hơn nữa do đặc điểm sinh học mà một cụm quả đạt độ chín tiêu chuẩn phải từ 6 đến 10 ngày, nghĩa là họ phải thu làm nhiều lần (ít nhất là 3 lần). Chính vì yêu cầu này mà công tác thu hái hạt giống đòi hỏi phải rất tỷ mỷ và mang tính thường xuyên (thường 2 ngày thu một lần).
.
Cùng sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông theo dõi những hình ảnh về hạt giống sâm Ngọc Linh và quá trình thu hoạch hạt sâm Ngọc Linh